zaterdag 13 april 2013

Buitenkansje


Hejhej!

Inmiddels schijnt het lente te zijn. Viavia vernemen we dat de temperaturen in Nederland verreweg van lente
achtig zijn. Hier is het nog steeds zonovergoten met overdag jawel plus graden.
Het kan ´s nachts nog behoorlijk fris zijn, soms is het rond het vriespunt, soms ver eronder.´S morgens is het verradelijk glad, als je niet goed uitkijkt ligt je zo op je snufferd. De ijzertjes moeten we maar vast gaan opzoeken. De tv programma´s hier staan bol van de lente, iedereen zoekt de zon of lente tekens. Oftewel, zie je iets boven de grond verschijnen, maak een foto of filmpje en stuur het op. Komt het waarschijnlijk op tv. Van Zuid tot Noord, iedereen is de winter zat. Wat ons betreft valt dat wel mee, puur omdat we zo een mooi weer hebben. De temperatuur is gewoon lekker met plus 5 haha. Laat staan als het plus 10 is. Ik heb al in een polo buiten gelopen, maar zodra je in de schaduw staat voel je het verschil wel. Maar goed, heel langzaam komt er weer kleur op de toet. Vandaag werden we nog verrast door wat sneeuwbuitjes, terwijl de zon scheen, ook heel apart. Overigens is het steeds lichter, de nachten worden al korter. 

Vorige week hadden we engelsen in 1 van onze stuga´s. Voor deze mensen heb ik een snowscootertocht geboekt en een husky sledentocht. Voor de goede service kregen we een lekkere fles rode wijn.
Weer de alcoholbehoeftes aan kunnen vullen haha. 
De eigenaren van Arctic Husky Adventures (http://www.arctichuskyadventures.com) zijn Karin en Yuha, hoop dat ik het goed schrijf. Afijn, Karin kwam de engelsen halen en ´s avonds zijn we bij Karin en Yuha op visite geweest. Om even kennis te maken maar ook omdat we met arrangementen willen gaan werken en we dus wat te bespreken hadden. Karin had een heeeeeeeeerlijke blauwe bessen taart gebakken en zo konden we ook van iets typisch zweeds proeven. Koffiekaas! Hanz maakt het ook. Hoe leg je dat nou in godsnaam uit haha. Deze kaas wordt in de oven gebakken en heeft daarom een mooi kleurtje. Maar er zit totaal geen smaak aan. De zweden doen daarvan stukjes in de koffie, laten het een beetje zacht worden en lepelen het daarna uit de koffie en eten het op. Het enige wat ons opviel is, dat als je erop kauwt, het zo langs je tanden gaat dat het wel lijkt alsof je op zacht leer zit te kanen en het kauwen een geluid maakt alsof je je tanden polijst. Maar, de grootste verrassing was, dat ze een variant had gemaakt. Koffiekaas was dezelfde, maar nu met kaneel en suiker eropen warm gemaakt. DAT was wel te pruimen! Dat was wel lekker. Maar toch ging de blauwe bessentaart er beter in hahaha. Afijn, wat Jaap niet weet is dat ik stiekum een hondensledetocht aan het organiseren ben voor zijn verjaardag. 20 april is hij jarig en wordt hij 60 maar volgende week al maken we de tocht. omdat het weer elk moment om kan slaan. Dus sssssssssssssssst, nog niets verklappen hoor. Foto´s en verslag volgen later!

Van de week moesten we naar de belastingdienst in Gällivare. Normaal schrijf je je in Zweden in via de emigratiedienst, dan krijg je een verblijfsvergunning en daarmee moet je je dan inschrijven bij de belastingdienst. Dan krijg je je persoonsnummer (sofinummer) en ben je ingeschreven in Zweden.
Omdat wij ons persoonsnummer nog hebben, echter op een nog hollands adres, hadden we de belastingdienst even overgeslagen. Maar..........de emigratiedienst heeft nogal lange wachttijden hier, dus kregen we het advies van iemand in de kommune om naar Skatteverket te gaan om ons toch maar in te schrijven. Skatteverket vond het overigens maar raar dat het zo lang duurde maar de wachttijden zijn bekend. We werden super vriendelijk geholpen en ze had zelfs al de kaas van Skabram geproeft. We kregen meteen een krantje mee waarin we evt ook in konden adverteren. De dames hadden het rustig denk ik want ze hadden wel zin in een babbeltje. Dus niets "je bent een nummer". Na een 20 minuten stonden we weer buiten met een welgemeend "heel veel succes gewenst in Lapand"Lekker even een grote ICA (lees zweedse AH) in geweest, veel vers fruit en groente ingekocht. Wat een weldaad. Dat gaan we maar vaker doen, tis maar 90 km rijden en geen vervelende weg. Mooie vergezichten en je bent er zo. 





























Op de heenweg naar Gällivare had ik een renhage gezien. Ren is het zweedse woord voor rendier. 

Dit was de grootste renhage van Lapland en worden alle rendieren van alle Samenfamilies na de winter bijeengedreven, gemerkt en eventueel uitgezocht of ze geslacht moeten worden.
De renhage bestaat uit vele kleine renhagen en iedere Samenfamilie heeft een eigen gedeelte. 
Iedere familie herkent zijn rendieren aan een bepaald oormerk. Afijn, op de terugweg wilde ik er graag even kijken. Natuurlijk zat er een auto op onze bumper en konden we niet stoppen. Maar we zijn toch even teruggereden. Er stond een auto met wat mensen buiten. Ik heb keurig netjes als ik ben, even gevraagd of we misschien even mochten rondkijken. Waarop de vriendelijke mevrouw antwoordde; normaal doen we dat liever niet, maar we zijn er nu. Dus u mag wel even rondkijken. Ik vertelde dat we uit NL kwamen en dit wel heel super was om even te bekijken. Er stonden al rendieren in en dat is al een treffer op zich.
Ze werd steeds enthousiaster en prompt werden we uitgenodigd om mee naar binnen te gaan. Ze gingen zojuist de rendieren voeren, of we dat wilden zien. Nou, dat zou wel geweldig zijn riep ik spontaan uit. En zo gezegd zo gedaan. Mijn dag kon niet meer stuk!!! Jaap uit de auto gesleurd, foto toestel mee en daar gingen we. Haar man was al met snowscooter naar binnen en de 3 kinderen lagen op het aanhangbakkie erachter, boven op de zakken voer. Pappa reed zo plotseling vooruit dat er steeds 1 op de grond kukelde. Ik moest meteen denken aan het liedje trojka hier trojka daar, van Drs P. Maar goed, de allerkleinste was 3 en die was naast bloedmooi, lekker bruin van de zon en schattig brutaal. 
Goed, rendieren. Ze vroeg nog of we het niet eng vonden want straks zouden de rendieren om ons heen rennen, vrij dichtbij. Neeeeeeee, natuulijk niet. Iets mooiers is er toch niet. 
Omdat wij het super vonden en erg geinteresseerd zijn in de Samencultuur, vertelde ze allerlei weetjes. 
Wist je bijvoorbeeld dat Rudolf the red nose rendeer van de kerstman eigenlijk een Rudolfientje is? Oftewel, alle rendieren van de kerstman hebben geweien. Alleen vrouwtjes hebben geweien, de mannetjes niet! Dus, alle rendieren van de kerstman zijn vrouwtjes. Rendieren worden aan de oren "gebrandmerkt". Ze tekende in de sneeuw hun familieteken. Als de kalven 2 maanden zijn, wordt in het rechteroor het familieteken gemaakt. In het linkeroor wordt een ander teken gemaakt. Zo heeft iedere familie hun eigen 2 verschillende tekens en herkennen ze al van ver welk dier van hen is. In mei komen de eerste kalven. Normaal worden de dieren in de herfst losgelaten en kunnen ze vrij lopen. In het voorjaar, rond deze tijd, worden de rendieren met snowscooters bijeengedreven en later naar de bergen gebracht. Welk dier geslacht wordt, wordt bepaald door het gebit van het rendier. Ze kunnen zien of het dier gezond is en hoe oud het dier is. We hebben zeker een half uur daar rondgelopen en gekeken. Je ziet op films wel eens die horde rondlopen maar het is bijzonder als je er middenin staat. 
De dieren krijgen in een kleinere hage hun eten. Het hek staat open maar ze zijn veel te bang dat het hek dicht gaat. Ze eten een klein beetje en rennen dan snel weer weg. Komen weer terug, eten een beetje etc. 
Vandaar dat ze rondjes blijven rennen. Ik heb ooit nabij de Noordkaap al eens heel dichtbij rendieren tussen het mos gelegen, was heel biijzonder. Deze ervaring was op zich ook weer zo bijzonder. De geluiden, het snuiven, het rondrennen, de geur. DIT is Lapland.


























Verder hadden we uiteraard weer bezoek haha. Deze keer een nederlander uit Porjus, Jan. Jan woont in NL en zit in de winter een maand of 4 hier. Hij beheert o.a. de websites van het noorderlicht (www.porjus.eu) Ook Jan zoekt samenwerking. Hij zoekt onderkomens voor gasten die voor het Noorderlicht naar Lapland komen. Dus ook hier wordt weer aan gewerkt. De komende tijd gaan we proberen om arrangementen samen te stellen, ben heel benieuwd hoe dit allemaal gaat lopen. 

Jaap is met Hanz op de nieuwe boerderij aan het werk, tussendoor maken we huisjes schoon en ik help af en toe even bij het kaasmaken. In de vorm doen, omkeren, nog eens omkeren, onder de pers doen. Weer keren, batchnummer op doen, weer onder de pers.........en dan maar duimen dat ze recht staan en niet op de grond kukelen. Jahoor, ik kom vd week de kaasmakerij in, heb ik ze zoooooooooooooo netjes gestapeld, baf! Maar net als na de geboorte, komt ook dit weer goed haha.

Luitjes het is weer een heel verhaal geworden, tot de volgende keer. 





Geen opmerkingen: